Trao đổi với tiến sĩ Nguyễn Hưng Quốc cùng bạn đọc

Với bạn đọc:

       Thưa các bạn,

      Tôi là một độc giả mới của Triết Học Đường Phố và rất yêu mến trang của những cây viết tự do này. Mấy ngày trước tôi đọc được một bài đăng trên Triết Học Đường Phố ngày 08-02-2014 với tiêu đề dễ làm nhiều người Việt Nam giật mình: "Những điểm giống nhau giữa chủ nghĩa phát-xít và chủ nghĩa cộng sản". Tác giả của bài viết này là tiến sĩ Nguyễn Hưng Quốc. Thật ra tên gốc bài viết là  "Chủ nghĩa Phát-xít và chủ nghĩa Cộng sản", đường link nguồn của bài viết này dẫn tới blog của Nguyễn Hưng Quốc trên VOA Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ. Qua những bình luận của độc giả Triết Học Đường Phố, tôi thấy có những người không hài lòng và có những người lo lắng về việc một bài viết như thế lại đăng trên Triết Học Đường Phố, vì rằng bài viết ấy viết về chính trị và nó có vẻ... phản động.

       Tôi thấy sự cảnh giác của bạn đọc là có lý do, nhưng tôi cho rằng chúng ta không cần quá lo ngại mà nên thấy đó là cơ hội để học hỏi khi gặp một vấn đề làm ta phải suy nghĩ. Hôm nay tôi sẽ trao đổi cách nhìn của tôi đối với bài viết của ông Nguyễn Hưng Quốc.

Với ông Nguyễn Hưng Quốc:

       Thưa tiến sĩ Nguyễn Hưng Quốc,

      Tôi mới có hân hạnh được đọc bài viết "Chủ nghĩa Phát-xít và chủ nghĩa Cộng sản" đăng ngày 07-4-2013 trên blog cá nhân của ông và đăng ngày 08-02-2014 trên trang Triết Học Đường Phố với tiêu đề "Những điểm giống nhau giữa chủ nghĩa Phát xít và chủ nghĩa Cộng sản". Bài viết của ông đã gây nên những dư luận trái chiều, có những ý kiến đồng tình ủng hộ, có những ý kiến phản đối gay gắt. Là một người được sinh ra sau năm 1975 và lớn lên trong đất nước do Đảng Cộng Sản Việt Nam lãnh đạo, tôi muốn trao đổi với ông với tư cách một cá nhân tự do, trên lập trường quan điểm của riêng bản thân tôi.

Một người Việt Nam có kinh nghiệm viết là ông Hồ Chí Minh có chia sẻ với những người cầm bút rằng khi đặt bút, cần xác định rõ vài điều: viết cho ai, viết để làm gì, viết cái gì, cách viết thế nào. Những điều ấy rất mạch lạc và dễ hiểu, nên tôi sẽ dựa vào đó để phân tích chất lượng bài viết của ông.

Ba điều đầu tiên: Ông viết cho ai, viết cái gì và viết để làm gì. Tôi xin trích dẫn đoạn cuối bài viết của ông:

"Trong khi chủ nghĩa Phát-xít chỉ kéo dài hơn một thập niên, chủ nghĩa Cộng sản kéo đến hơn bảy thập niên; trong khi hầu như mọi người đều nhận ra tội ác của chủ nghĩa Phát-xít, không ít người vẫn còn ảo tưởng về chủ nghĩa Cộng sản; trong khi chủ nghĩa Phát-xít đã trở thành quá khứ, chủ nghĩa Cộng sản vẫn ở trong thì hiện tại, ít nhất là ở năm nước: Trung Quốc, Lào, Bắc Hàn, Cuba và Việt Nam.

    Chữ “Việt Nam”, xuất hiện trong ngữ cảnh ấy, quả là một điều đau đớn.

    Lý do chính khiến tôi viết bài này là vì tôi biết, ở Việt Nam hiện nay, có không ít người, kể cả trong giới trí thức, chưa nhận ra chủ nghĩa Cộng sản, tự bản chất, rất gần với chủ nghĩa Phát-xít, điều mà họ luôn luôn nguyền rủa".

Như vậy là ông viết cho những người Việt đang sống ở Việt Nam, viết để giúp cho những người mà theo ông thì họ còn mê muội nên chưa nhận ra một chân lý mà ông đã nhận ra. Điều này rất tốt, rất thiện chí, thưa ông! Ông viết cái gì? Viết về nỗi đau đớn rằng chủ nghĩa Cộng sản vẫn còn đất sống tại Việt Nam. Thưa ông, tôi biết có một bộ phận không nhỏ người Việt ở nước ngoài là những người mà quyền lợi cá nhân của họ bị thiệt hại nặng nề, thậm chí nhân phẩm bị xúc phạm sau mùa xuân năm 1975, khi Miền Nam Việt Nam về tay những người theo chủ nghĩa cộng sản. Họ có lý do để đau đớn khi nghe nhắc tới bốn chữ "chủ nghĩa cộng sản", và ông có lý do để đau đớn cùng họ. Đó là hậu quả khó tránh khỏi của những cuộc binh biến xưa nay, ở bất cứ nơi nào có chiến tranh trên thế giới. Về điểm này, cá nhân tôi có thể thông cảm và chia sẻ cùng ông, và tôi tin rằng nhiều người có thể đồng cảm với ông.

Thế thì lý do gì mà có những bạn đọc cho rằng bài viết của ông "lá cải" và "phản động"? Tôi thấy sự trục trặc đã xảy ra ở điều thứ bốn: ông đã viết như thế nào.

Mở đầu bài viết, ông kể một câu chuyện "vui" với phong cách "buôn dưa lê" về một người nông dân Việt Nam lẫn lộn giữa hai từ "mác-xít" và "phát-xít", và về mấy sinh viên Miền Nam không lẫn lộn nhưng nói thì thầm với nhau rằng "Thì Mác-xít hay Phát-xít cũng vậy thôi!" Đó là câu chuyện mà theo ông đã xảy ra hơn 35 năm về trước, nay ông kể lại làm quà cho bạn đọc trước khi dắt họ sang những câu chuyện khác. 

       Những câu chuyện khác trong bài viết của ông là chuyện gì? Thật đáng ngạc nhiên, để chứng minh rằng chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa phát-xít giống nhau, trong bài viết không dài của mình (bài viết của ông có tổng cộng 1937 từ), ông đã dẫn đến tên sáu cuốn sách và ý kiến của mười ba tác giả khác nhau, và tôi không tìm thấy những ý nào nói lên quan điểm của riêng cá nhân ông và thể hiện trí tuệ của ông. Đến nỗi tôi phải tự đặt ra câu hỏi rằng có phải ông thiếu tự tin về hiểu biết của bản thân nên mới phải viện dẫn đến quá nhiều những ý kiến của người khác hay không? Làm như vậy, bài viết của ông nó có vẻ giống như một bài điểm sách. 

       Với những độc giả am hiểu xã hội và nghiên cứu triết học, họ không cần đọc bài viết của ông để thu được hiểu biết về chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa phát-xít. Còn với những độc giả tự thấy mình thiếu hiểu biết nên mới cần tìm hiểu ý kiến của những người mang học vị tiến sĩ như ông, họ sẽ thấy hoang mang, vì để nắm được sự thật nào đấy thông qua bài viết của ông, họ sẽ phải đọc sách của hơn chục tác giả khác mà ông nêu tên trước đã, và tôi tin chắc rằng họ sẽ bỏ cuộc. Vậy thì bài viết của ông giúp được gì cho họ ngoài một nhận định áp đặt rằng chủ nghĩa cộng sản giống chủ nghĩa phát-xít? Nếu họ căm ghét cộng sản thì tự họ có thể có nhận định ấy mà không cần đến ông. Họ đọc bài viết của một học giả là mong có được những phân tích khách quan đưa họ đến một cái nhìn mới mẻ hoặc giúp họ khẳng định hay bảo vệ những quan điểm cũ. Đặt mình vào cương vị những độc giả ấy, tôi thấy thất vọng về bài viết của ông. 

       Để cho bài viết của mình thêm vẻ hùng hồn, ông đưa ra vài con số: "Trong hơn mười năm (1933-1945), chủ nghĩa Phát-xít giết hại khoảng 25 triệu người và trong vòng hơn 70 năm (1917-1990), chủ nghĩa Cộng sản giết hại khoảng từ 80 đến 100 triệu người". Những con số thường hấp dẫn, vì chúng có thể nói sự thật với ta hoặc đánh lừa ta. Những con số ông nêu ở đây, tôi không xét đến chuyện những ai là người thống kê và họ thống kê theo tiêu chuẩn nào, nhưng tôi thấy rất hàm hồ khi gắn chúng với những "chủ nghĩa". Những người chết được thống kê phải là những con người thật, chết trong những sự kiện có thật được nhiều người chứng kiến, và những sự kiện ấy luôn rất phức tạp với bao mối liên hệ chằng chịt. Còn chủ nghĩa, dù là chủ nghĩa gì đi chăng nữa, cũng là đối tượng vô hình mà chúng ta không thể đem ra một tòa án công khai để xét xử. Nếu buộc số người chết vào một chủ nghĩa nào đó như cách làm của ông, rất có thể rồi chúng ta sẽ được đọc những bài viết kiểu như "Sự giống nhau giữa chủ nghĩa khủng bố và tai nạn giao thông". Như thế thì quả là hài hước! Và nhiều bạn đọc sẽ không bằng lòng khi thấy ông khôi hài trong một chủ đề rất đỗi nghiêm túc.

    Ngoài những điều tôi kể ra ở trên, tôi đã cố gắng nhưng cũng không tìm được đoạn văn nào khách quan tỉnh táo giúp tôi học hỏi được điều gì đó. Toàn bài viết chỉ còn đọng lại trong tôi là thái độ của ông căm ghét chủ nghĩa cộng sản và muốn thủ tiêu nó. Tôi hiểu được và rất thông cảm nguyện vọng ấy của ông, thưa ông! Cá nhân tôi còn muốn thủ tiêu tất cả những chủ nghĩa đã từng tồn tại trên đời, vì chúng làm cho nhân loại bị chia rẽ một cách sâu sắc, gây nên bao cuộc chiến tranh làm tổn hại cả thể xác lẫn tinh thần con người dưới mọi hình thức. 

Ông nói rằng chủ nghĩa cộng sản, thông qua "một thứ văn học nghệ thuật Cộng sản", đã "dung dưỡng các ảo tưởng". Riêng điều này thì tôi đồng ý với ông. Nhưng tôi cho rằng đó chính là ưu điểm của chủ nghĩa cộng sản, và những giấc mơ tươi đẹp tự bản thân nó không thể gây nên thảm họa. Chúng ta cần chấp nhận một sự thật rằng con người luôn sống với những ảo tưởng, luôn được dẫn dắt bởi những ảo tưởng có tên gọi là ước mơ. Sai lầm đem đến thất bại của những người theo chủ nghĩa cộng sản không phải là họ đã mơ ước, mà là có những người không trung thực, khi họ biết họ không đủ sức và trong tâm họ đã từ bỏ chủ nghĩa cộng sản nhưng họ lại nói dối những người khác, nói dối dân chúng, họ chỉ còn là những kẻ đội lốt mà thôi. Sự dối trá là sai lầm của con người từng xảy ra ở mọi nơi, mọi chủ nghĩa, mọi tôn giáo, mọi thời đại, chứ không phải chỉ có ở những người nằm trong Đảng Cộng Sản.

Chúng ta không có lý do để đòi giết chết những ước mơ tươi đẹp của con người, mặc dù có những khi chúng mang những hình thức mà ta không hiểu nổi. Tuy các nhà khoa học chưa bao giờ chứng minh được là một người phụ nữ đồng trinh có thể mang thai và sinh nở, nhưng hình tượng Đức Mẹ Maria trong đạo Thiên Chúa vẫn sưởi ấm trái tim rất nhiều người, kể cả những người không theo tôn giáo ấy. Còn hình tượng Phật Bà Quán Âm vẫn chiếm được niềm tin của rất nhiều tín đồ đạo Phật. Những người mà họ, hoặc thế hệ cha ông họ đã chiến đấu vì lý tưởng cộng sản, và hiện tại trong tâm họ vẫn trung thành với lý tưởng ấy, làm sao mà ông có thể đòi họ chấp nhận rằng chủ nghĩa cộng sản giống và thậm chí còn nguy hiểm hơn chủ nghĩa phát-xít, trong khi họ được trang bị cả một học thuyết Marx - Lenin đã được xây dựng bài bản và nhân loại đến nay vẫn còn chưa thôi nghiên cứu? Chỉ những người căm ghét cộng sản mới hoan nghênh bài viết của ông mà thôi. Như vậy, bài viết của ông không những không đạt được mục đích giúp người dân Việt Nam nhận ra một điều cần thiết nào đó, mà nó còn gây chia rẽ lòng người.

Thưa ông, mặc dù tôi có thiện cảm về việc ông có lòng quan tâm đến quê hương Việt Nam, nhưng tôi không thể bao biện được cho ông về việc ông đã viết một bài viết rất tồi. Nhân vì bài viết của ông nói đến vấn đề ảo tưởng, tôi cũng muốn nhắc lại một điều không mới rằng dù chúng ta nhiệt tình yêu quê hương đất nước, nhưng khi làm việc thì chúng ta phải dùng đến năng lực thực sự. Song với một việc chưa lớn như là viết một bài viết mà ông còn làm một cách cẩu thả bừa bãi như thế, thì e rằng tình yêu của ông chỉ dừng lại ở chót lưỡi đầu môi, ở câu chữ múa may huê dạng chứ chưa giúp ích được điều gì thực tế cho dân tộc cả. Vì ông lấy việc viết lách làm nghề nghiệp, nên tôi mong ông từ nay hãy cẩn trọng hơn với ngòi bút, để có thể viết ra những bài viết thực tế hơn đóng góp cho đất nước cho dân tộc, không tự làm mất uy tín với cái tên Hưng Quốc của ông!

Với bạn đọc:

       Thưa các bạn!

       Chúng ta vẫn hằng mong muốn đạt được tự do ngôn luận thật sự trên đất nước Việt Nam, vậy thì thay cho việc ngăn người khác nói, chúng ta hãy học cách chấp nhận ngôn luận của họ đồng thời rèn luyện cho mình cách nói, viết sao cho những người khác cũng chấp nhận được ngôn luận của chúng ta. Khi chúng ta lên án sai lầm của người khác, rất có thể chúng ta sẽ lặp lại sai lầm của họ. Vì thế, thái độ trung dung là điều mấu chốt giúp đầu óc tỉnh táo khi nhìn nhận sự việc cũng như giữ được sự bình đẳng trong tranh luận. Tôi mong các bạn đọc dù không đồng tình với quan điểm trong bài viết của ông Nguyễn Hưng Quốc thì vẫn giữ thiện chí với con người ông ấy, còn các bạn đọc đồng tình với quan điểm bài viết của ông Nguyễn Hưng Quốc thì cũng có thể chấp nhận cách nhìn trong bài viết của tôi với thái độ trung dung. 

                                                                                           Ái Nữ

Với bạn đọc của Blog Việt và Blogspot:

       Tôi không có cơ hội được biết bạn đọc của Triết Học Đường Phố có chấp nhận bài viết của tôi với "thái độ trung dung" hay không, vì sau khi tôi gửi đăng, biên tập viên của Triết Học Đường Phố đã gửi email tới tôi để thông báo: "Chào bạn, mình là biên tập viên của Triết Học Đường Phố. Bài "Trao đổi với tiến sĩ Nguyễn Hưng Quốc cùng bạn đọc về một bài viết" của bạn không được xét duyệt vì lý luận thiếu logic".

       Chao ôi, tôi được một phen "ngã ngửa" ra với với cái gọi là "Nơi hội tụ của những ngòi viết tự do" này. Bài của tiến sĩ Nguyễn Hưng Quốc là do admin của họ sưu tầm chọn đăng, họ cũng đăng những bài kiểu như "Học thuyết Karl Marx - Lenin đã không còn giá trị nữa", "Chủ nghĩa xã hội vẫn là mùa xuân của nhân loại?"... Quả thật họ cũng đã đăng một bài viết phản biện cho bài "Học thuyết Karl Marx - Lenin đã không còn giá trị nữa", nhưng có thể thấy rằng những bài phản biện kiểu như thế không gây được sự chú ý, độc giả chỉ còn nghe thấy những cái "tít" tạo dư âm trái chiều với sự tuyên truyền của hệ thống chính trị Việt Nam mà thôi.

       Tôi cũng biết rằng bài viết của tôi "thiếu logic", nhưng tôi nghĩ chính vì thế mà họ nên đăng để cân bằng với những bài "thừa logic" như của ông Nguyễn Hưng Quốc mới phải. Hóa ra họ cho rằng từ trước đến nay trang của họ chỉ đăng toàn những bài tuyệt hảo và thuyết phục. Họ chấp nhận "lá cải" mà dứt khoát không chấp nhận "củ cải", thế thì hỏi làm sao mà "hội tụ" được? Trên trang Triết Học Đường Phố có những cây bút trẻ rất đáng yêu, nhưng cái người đứng đằng sau trang này thì quả là yêu không dễ. 

       Tôi không thuộc đảng phái nào, và tôi không có nhiệm vụ bao biện cho những đảng viên của Đảng Cộng Sản Việt Nam về những gì họ chưa làm được. Tôi cũng muốn ủng hộ những người tìm lối đi mới cho dân cho nước, nhưng đó phải là những người chân chính tạo được uy tín đối với tôi. Một người nông dân ít chữ không phân biệt được hai từ "Mác-xít" và "Phát-xít" không thể gây ra những sai lầm nguy hiểm bằng một người mang danh trí thức dùng xảo ngôn để kích động quần chúng. "Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa". Những người trẻ tuổi nên nghe ai bây giờ? 

       Chú thích:  www.triethocduongpho.com là một trang mạng mới ra đời vào tháng 8-2013, với tiền thân là một trang Facebook. Trang này có rất đông bạn đọc trẻ tuổi, chỉ đến thời điểm hiện tại đã có trên 76000 lượt "like", được đánh giá là một trang có rất nhiều tiềm năng.

        Chú ý: Các bạn có thể đọc những lời bình luận sôi nổi cho bài viết này tại đây.